Milieujournalist Zuza Nazaruk ging de afgelopen maanden op jacht naar methaan in de Rotterdamse haven, met financiële steun van het Fonds Pascal Decroos. Wij ondersteunden Zuza met verslaggeving, vertaling van Engels naar Nederlands, proeflezen op technische correctheid en datavisualisaties. Het artikel is gepubliceerd door Vers Beton en is hier te lezen.
Methaanemissies zijn moeilijk te meten, maar methaan is een veel krachtiger broeikasgas dan CO₂. Vanwege zijn hoge opwarmingspotentieel en zijn korte levensduur in de atmosfeer helpt een vermindering van de methaanuitstoot om de aarde op korte termijn af te koelen. Methaanuitstoot kan verlaagd worden door gaslekken te repareren – dit is een zeer economische klimaatoplossing. Veeteelt levert een grote bijdrage aan de methaanuitstoot, dus een transitie naar een meer plantaardig voedingspatroon helpt ook.
Uit het onderzoek van Zuza Nazaruk blijkt dat technologieën die door de haven van Rotterdam worden gepresenteerd als ‘klimaat(transitie)oplossingen’, zoals LNG en waterstof, de methaanuitstoot juist verhogen. Deze emissies worden niet gecontroleerd door de milieu-autoriteit DCMR. Bedrijven met een jaarlijkse methaanuitstoot van meer dan 100 ton zijn verplicht deze aan de overheid te melden. Het elektronisch milieuverslag van het Europees Milieuagentschap laat echter veel lagere methaanwaarden zien dan de onafhankelijke broeikasgastracker Climate TRACE (zie Afbeelding 1).
Afbeelding 1: De methaanemissie zoals gerapporteerd aan het Europees Milieuagentschap (EEA) versus de methaanemisse berekend door de onafhankelijke onderzoekssamenwerking Climate TRACE. Uitstoot onder 100 ton/jaar wordt niet gerapporteerd aan de EEA.
De haven van Rotterdam, een belangrijk energieknooppunt voor Noordwest-Europa, heeft veel faciliteiten die methaan uitstoten. Als de methaanuitstoot van de vier grote raffinaderijen in de haven wordt meegerekend, stijgen de gerapporteerde emissies van de haven als geheel over 2021 met 8,5 procent. Bij die raffinaderijen neemt de uitstoot dan zelfs met ruim een vijfde toe (figuur 2). De uitstoot van LNG-zeeschepen en actuele of geplande waterstoffabrieken zijn hierin bovendien nog niet meegerekend, omdat alleen voor de raffinaderijen waarden beschikbaar zijn.
Afbeelding 2: CO₂- en methaanemissies van 4 raffinaderijen in de Rotterdamse haven (Shell, BP, Vitol, Gunvor). In groen de gerapporteerde CO₂-emissies door het Europees Milieuagentschap. Als methaanemissies (oranje) worden meegerekend stijgen de emissies met bijna twee megaton per jaar.
De olie- en gasindustrie zou wereldwijd haar methaanuitstoot met 75 procent kunnen verminderen door alleen gebruik te maken van bestaande technologieën, schat het Internationaal Energieagentschap (IEA), tegen een investering van minder dan 3 procent van haar netto-inkomsten in 2022.
Het gebrek aan heldere rapportage zet vraagtekens bij het veelgeprezen ‘groene’ verhaal van de haven. Betrouwbare rapportage is een absolute vereiste om de uitstoot te verminderen, of zelfs: te voorkomen dat die toeneemt. Want dat laatste is precies wat nu gebeurt in de Rotterdamse haven, met de overstap naar LNG als brandstof voor schepen.
Lees het volledige artikel hier.